Trong các năm 2008-2009 trên các phương tiện thông tin đại chúng đăng nhiều tin: thất thoát sau thu hoạch (hàng nông sản) của Việt nam thuộc loại cao nhất thế giới, trong đó khâu sấy chiếm tỷ trọng lớn hơn cả.

Sau khi nghiên cứu các loại máy sấy phổ biến lúc bấy giờ (máy sấy vĩ ngang, máy sấy vĩ ngang đảo chiều, máy sấy chạy đồng...), lý do tại sao người dân ít chịu đầu tư máy sấy, sự phân bố mùa vụ thu hoạch tại các vùng khác nhau thường khác nhau... Chúng tôi đề xuất máy sấy đứng lưu động: máy sấy này lấy ưu điểm của máy sấy vĩ ngang đảo chiều nhưng có ưu điểm hơn là sấy liên tục, năng suất cao, chiếm ít diện tích mặt bằng. Đồng thời máy sấy này tiếp nhận ưu điểm của máy sấy chạy đồng: tính linh động cao, dễ lắp ghép và xếp gọn (một xe ô tô bình thường có thể chở được 8-12 máy sấy, tùy thuộc vào công suất), có thể sấy lúa từ vùng này sang vùng khác, thậm chí hết mùa lúa có thể chở lên Tây nguyên sấy tiêu, cà phê (chỉ cần thay đổi chút ít kết cấu).

Sáng hôm nay 05 /10/2016, trong chuyên mục “Tài chính kinh doanh” trên kênh VTV1 có đề cập đến thiếu máy sấy lúa tại đồng bằng Sông Cửu long. Chúng tôi xin đề cập giải pháp để bà con tham khảo.

Ghi chú: Giải pháp hữu ích này đã được đăng ký tại Cục sở Hữu trí tuệ vào năm 2009. Do bị bác đơn nên chúng tôi không nghiên cứu tiếp, nếu bà con nghiên cứu tiếp để chế tạo thì nên lưu ý: nếu nhu cầu năng suất thấp, đường kính của máy sấy chỉ cần nhỏ, trong trường hợp này thay thế ống cấp khí nóng 8 bằng ống chạy giữa trung tâm máy sấy, các ống 7 thay thế cho ống 10 và không khí sấy được dẫn từ trung tâm ra ngoài, ngược với hình vẽ kèm theo (áp dụng cho năng suất trung bình), nếu cần máy sấy công suất sấy lớn hơn (Đường kính máy sấy lớn hơn) thì nên áp dụng đồng thời cả hai hướng dẫn không khí sấy để việc phân bố không khí đều hơn.

HI-103

MÁY SẤY ĐỨNG LƯU ĐỘNG

Lĩnh vực kỹ thuật được đề cập

      Giải pháp hữu ích đề cập đến máy sấy đứng lưu động dạng đứng sử dụng để sấy nông, lâm sản.

Tình trạng kỹ thuật của giải pháp hữu ích

      Trong sản xuất nông nghiệp cũng như lâm nghiệp, sản phẩm cần phải được sấy để bảo quản hay chế biến. Với các nền sản xuất lớn, việc sấy sản phẩm được thực hiện ở các trung tâm sấy, trung tâm chế biến, thực chất các trung tâm này sử dụng các lò sấy lớn, cố định. Tuy nhiên với nền sản xuất nhỏ lẻ như ở Việt Nam, việc đầu tư các trung tâm sấy nông, lâm sản hiện nay có một số nhược điểm, cụ thể: sản phẩm cần phải được vận chuyển đến và vận chuyển đi, không đáp ứng được việc sấy tức thì nếu trung tâm ở xa nơi sản xuất. Như vậy, các trung tâm sấy lớn, thường không có tính linh hoạt, tức thì.

      Hiện nay người ta cũng đã chế tạo các máy sấy lưu động, ví dụ như tại đồng bằng sông Cửu Long có những máy sấy lúa lưu động dạng hình hộp chữ nhật, dùng để sấy lúa. Thiết bị này có tính lưu động cao, có thể lắp ráp ngay tại các vùng thu hoạch. Nhược điểm của loại máy sấy này là sấy từng mẻ, cần phải bao che nhiều do diện tích mặt bằng sử dụng lớn, năng suất thiết bị thấp.

Bản chất kỹ thuật của giải pháp hữu ích

      Theo một khía cạnh, giải pháp hữu ích đề xuất máy sấy đứng lưu động linh hoạt khắc phục được các nhược điểm trên.

       Máy sấy đứng lưu động bao gồm: thân máy, chân đỡ, hệ thống dẫn không khí sấy, hệ thống thoát khí và hệ thống tháo sản phẩm. Máy sấy đứng theo giải pháp hữu ích có thể được tháo lắp và vận chuyển linh hoạt đến nơi sản xuất và được lắp ráp.

       Hệ thống dẫn không khí nóng vào sấy kết hợp với hệ thống thoát khí sau khi sấy cho phép phân chia cột vật liệu sấy trong thiết bị sấy thành nhiều lớp có chiều dày hợp lý, tạo điều kiện phân bố không khí sấy đều đặn trong khối vật liệu sấy, đồng thời cho phép tăng năng suất của thiết bị sấy.

Mô tả vắn tắt bằng hình vẽ

       Sau đây, phần mô tả chi tiết giải pháp hữu ích sẽ được thực hiện, có dựa vào hình vẽ dạng sơ đồ mô tả các bộ phận và thiết bị theo giải pháp hữu ích., trong đó:

       Hình 1 là sơ đồ thể hiện kết cấu máy sấy đứng lưu động theo giải pháp hữu ích.

Mô tả chi tiết giải pháp hữu ích

       Hình 1 là sơ đồ thể hiện máy sấy đứng lưu động theo giải pháp hữu ích. Máy sấy đứng lưu động bao gồm: thân máy 1 được định vị trên hệ thống các chân đỡ 2. Thân máy 1 thường có dạng hình trụ làm từ các vật liệu như thép, composit.., được ghép với nhau từ các đoạn hình tròn hoặc hình bán nguyệt theo cách lắp ghép thông thường, trên thân máy có đục các lỗ nhỏ để thoát khí thải sau khi sấy theo các vành khăn thoát khí 11, phía dưới thân có lắp chóp nón 3. Phía dưới chóp nón 3 là nón tháo liệu 4. Nón tháo liệu được tựa trên trục quay 5, trên bề mặt của nón tháo liệu thường được khoan các lỗ nhỏ để thoát khí thải sau khi sấy, đồng thời trên bề mặt nón tháo liệu cũng được hàn các vấu, hoặc các gờ 6 để gạt sản phẩm sấy đạt yêu cầu ra khỏi máy sấy. Giữa chóp nón 3 và nón tháo liệu 4 có khe hở để tháo sản phẩm sấy. Có thể điều chỉnh khe hở giữa chóp nón 3 và nón tháo liệu 4 cho phù hợp với từng sản phẩm sấy bằng cách chỉ điều chỉnh độ cao của chóp nón hay chỉ điều chỉnh độ cao của nón tháo liệu hoặc điều chỉnh cả hai bộ phận này tuỳ thuộc vào thiết kế của người chế tạo thiết bị theo các phương pháp thông thường đã biết.

       Để dẫn không khí nóng (thường được gọi là tác nhân sấy) vào sấy sản phẩm, trên thân máy người ta lắp các ống dẫn 10, nếu đường kính của máy sấy càng lớn thì số lượng ống dẫn 10 càng nhiều và chiều dài của ống hướng về phía tâm thân máy càng lớn để đảm bảo việc phân bố không khí sấy đều cho toàn bộ bề mặt sấy. Ống dẫn có thể có hình dạng và cấu tạo khác nhau, nhưng thông thường là các ống trụ bịt kín một đầu và trên đó có các lỗ để không khí nóng thoát ra sấy sản phẩm. Các ống dẫn 10 được nối (lắp ráp) với các đường ống dẫn nhánh 7 dẫn không khí nóng, số lượng các đường ống nhánh này tùy thuộc vào người sử dụng, loại sản phẩm cần được sấy v.v, (trên hình vẽ số chỉ dẫn 03 thể hiện đường ống nhánh). Nhờ phân bố nhiều ống dẫn nhánh 7 nên chiều dày của từng lớp vật liệu sấy không lớn, đảm bảo trở lực của từng lớp vật liệu sấy hợp lý, quạt thổi không khí sấy không cần phải có áp lực đẩy quá cao, điều đó giúp cho phân bố không khí sấy (tác nhân sấy) đều cho cả bề mặt sấy. Cũng chính nhờ vậy, chiều cao của cột vật liệu sấy trong máy sấy có thể lớn đảm bảo thiết bị gọn nhưng cho năng suất cao. Các đường ống nhánh 7 được nối với đường ống dẫn chính 8. Trên các đường ống nhánh và đường ống chính có lắp các van (không được thể hiện trên hình vẽ 1) để điều chỉnh lưu lượng không khí sấy.

       Hoạt động của máy sấy đứng lưu động như sau: nguyên liệu cần sấy được đổ lên phía đỉnh 9 của máy sấy. Không khí nóng được quạt thổi qua đường ống dẫn chính 8, được phân phối cho các ống nhánh 7, qua ống nhánh 7, không khí đi vào các ống dẫn 10 và thổi vào vật liệu sấy làm khô sản phẩm và thoát ra ngoài theo hướng đỉnh, đáy (thoát qua các lỗ nhỏ được khoan trên nón tháo liệu 4 và khe hở giữa nón tháo liệu 4 và chóp nón 3)  của máy sấy và thoát qua các vành khăn thoát khí 11.

       Nón tháo liệu có dạng hình nón, khi nón quay nhờ bộ phần truyền động liên kết với trục quay 5 (cơ cấu quay không được thể hiện trên hình vẽ) nhờ các vấu hoặc cánh gạt 6, vật liệu sấy bị gạt và chảy trượt ra ngoài qua khe hở giữa chóp nón 3 và nón tháo liệu 4. Vật liệu sấy sẽ được thu gom và đóng bao. Như vậy, khi vật liệu cần sấy được nạp vào phía trên đỉnh cho đến khi được tháo ra tại phía đáy máy sấy, chúng trải qua một quá trình tiếp xúc nhiều lần với không khí nóng và càng đi xuống phía dưới thì độ ẩm càng giảm. Để đạt được độ ẩm mong muốn, có thể đồng thời thay đổi tốc độ tháo liệu (điều chỉnh tốc độ quay của nón tháo liệu, điều chỉnh khoảng cách khe hở giữa chóp nón 3 và nón tháo liệu 4), hoặc thay đổi lưu lượng không khí nóng đưa vào sấy sản phẩm.

Mặc dù phần mô tả trên đây đã trình bày chi tiết phương án ưu tiên của giải pháp hữu ích, rất nhiều thay đổi và biến thể có thể được thực hiện đối với các phương án này và tất cả chúng đều thuộc phạm vi của giải pháp hữu ích.

Yêu cầu bảo hộ

 1. Máy sấy đứng lưu động, bao gồm: thân máy (1), chân đỡ (2), nón tháo liệu (4), hệ thống ống dẫn không khí (8, 7, 10) và hệ thống vành khăn thoát khí 11, trong đó thân máy được kết cấu thành nhiều đoạn liên kết với nhau bởi bu lông và các bộ phận của máy được liên kết với nhau theo kiểu tháo lắp.

2. Máy sấy đứng lưu động theo điểm 1, khác biệt ở chỗ, còn bao gồm nhiều đường ống dẫn nhánh 7, vật liệu sấy được sấy thành nhiều lớp, giúp tăng năng suất sấy của máy.

Tóm tắt giải pháp hữu ích

       Giải pháp hữu ích đề cập đến máy sấy đứng lưu động. Máy có thể hoạt động liên tục hoặc gián đoạn và phù hợp với nhiều loại sản phẩm. Để khắc phục trở lực của cột vật liệu sấy khi tác nhân sấy đi qua, máy sấy có kết cấu sấy nhiều lớp nhờ hệ thống nhiều lớp ống dẫn nhánh (7) dẫn không khí nóng vào sấy sản phẩm và hệ thống thoát khí thải. Máy sấy theo giải pháp hữu ích được kết cấu tháo lắp được để có thể được vận chuyển dễ dàng đến nơi sản xuất.

Xem thêm hình ảnh thực tế: Xem tại đây

Cscvn.vn